Cellenbeton - met kalk naar de toekomst

In België produceert één fabriek, in Burcht bij Antwerpen, producten van cellenbeton. Zij is toonaangevend en een referentie in Europa voor de nieuwe procédés en technologieën die er worden ontwikkeld. Of hoe België als klein land een leidende rol kan spelen.

Wat is cellenbeton?

Zand, kalk en water zijn de basisgrondstoffen van cellenbeton. Zij worden grondig gemengd, waarna water wordt toegevoegd zodat een pasta ontstaat.

De pasta wordt in een vorm gegoten en gaat rijzen. Na uitstijven van de pasta wordt de vorm verwijderd. De bekomen massa wordt op maat gesneden in functie van het gewenste eindproduct : blokken, lateien, platen. Daarna gaat het product in de autoclaaf, waar het bij een temperatuur van 180°C en een druk van 10 bar uithardt. Door de autoclavering krijgt het materiaal zijn definitieve eigenschappen.

Productgamma

Cellenbeton is in de laatstse jaren in Europa onophoudelijk in opmars.
Er zijn de blokken gekend door de architecten en aannemers voor de woningbouw en het platengamma die een sterke plaats innemen in de industriebouw en utiliteitsbouw.
Blokken worden meestal verwerkt met een lijmtechniek welke enigsinds afwijkt van het klassieke metselwerk met behulp van mortel.

Het brede gamma aan blokken en lateien wordt verwerkt in binnen- en buitenmuren, zowel voor dragende als voor niet-dragende muren, of het nu voor nieuwbouw of voor vernieuwbouw is. Door hun groot formaat en hun gering gewicht (volumieke massa van 400 kg/m3) kan het metselwerk ergonomisch met hoog rendement worden uitgevoerd. Omdat de blokken verwerkt worden met lijmmortel en dunne voegen van +/- 2 mm verkrijgt men een snelle verwerking; minder dikke en goedkopere afwerkingslagen en een betere thermische isolatie (+ 20%). Deze lijmvoegen geven cellenbeton een efficiënter gedrag bij brand dankzij hun verbrandingsgassen- en vlamdichtheid. Het gebruik van lateï­en zorgt voor homogeen metselwerk. Dankzij het gebruik van één enkel materiaal worden koudebruggen en spanningen vermeden welke elementair zijn voor een performant en duurzaam gedrag van de muur.

De blokken zijn het historisch productgamma. Innovaties in de loop der jaren in het fabricageprocédé leidden tot lichtere en beter isolerende producten. Vandaag kan men perfect een muur van 17,5 cm cellenbeton bouwen zonder extra thermische isolatie en voldoen aan de wettelijke thermische isolatie normen die van kracht zijn op federaal en regionaal vlak.

Andere toepassings­mogelijkheden voor cellenbeton?

Sedert een aantal jaren zijn er de plaatelementen die gebruikt worden voor muren, bekledingen, bedaking, vloeren of wanden. De architect en de aannemer hebben begrepen welk voordeel zij uit deze producten kunnen halen bij de constructie van kwaliteitsgebouwen.
Gevelplaten worden courant gebruikt in combinatie met een klassiek betonskelet. Zij kunnen horizontaal of verticaal worden verwerkt. Plaatsing gebeurt vóór of tussen de kolommen. Bij toepassing als dragende wand (tot drie niveaus) worden zij steeds verticaal geplaatst. Bepaalde elementen kunnen speciaal versterkt worden om bijzondere belastingen op te vangen (vensterbanken, lateien, frontons, opslagsilo’s…).

Uniek is de brandweerstand van cellenbeton. In industriële- en kantoorgebouwen worden de platen gebruikt als een brandwand ter realisatie van een compartimentering. Cellenbeton heeft vanaf 150 mm dikte een brandweerstand (Rf) van 6 uur.

Standaardlengtes tot 6.000 mm (soms zelfs 7.500 mm) zorgen voor een ideaal materiaal voor systeembouw.

Mits aangepaste wapening worden de platen eveneens gebruikt als dak- of vloerplaten.
In alle soorten gebouwen kunnen ze dienst doen als plat of hellend dak. Hoofdzakelijk vinden zij hun toepassing bij grote constructies zoals fabrieken, loodsen, supermarkten, garages, woningsystemen… Deze structuren vormen mede het windverband van het gebouw. Deze daken kunnen grote extra belastingen dragen (tot 7 KN/m2) wat goed past voor groene daken. Dakplaten dragen in grote mate bij aan een comfortabele binnentemperatuur dankzij hun hoge thermische inertie en aan het akoestisch comfort dankzij hun uitstekend geluidsabsorberend vermogen.

Naargelang de beoogde functie - thermische isolatie of lichtheid - kan men deze vloerplaten toepassen voor isolerende vloeren boven kelders of kruipruimtes, voor zoldervloeren, voor lichte vloeren in gebouwen met betonskelet en voor vloeren in volledige woningsystemen.
Scheidingswandplaten vormen de laatste toepassing. Deze scheidingspanelen zijn bijzonder geschikt voor niet-dragende muren in grote gebouwen zoals kantoorgebouwen, ziekenhuizen, hotels, winkels, woningen… Dergelijke scheidingswanden hebben een zeer hoge brandvastheid (Rf = 3uren) en vormen uiterst vlakke oppervlakken die slechts een dunne afwerkingslaag of -film behoeven.

Werken met grote elementen biedt nieuwe mogelijkheden tot het optimaliseren van het bouwproces. De prefabricatie van de panelen garandeert een hoge kwaliteit en weersonafhankelijkheid. De elementen kunnen met hoog rendement worden gemonteerd wat een enorm voordeel betekent voor zowel de aannemer als de architect.

Cellenbeton, een kalkgebaseerd materiaal voor de toekomst

Cellenbeton beantwoordt aan de eisen die aan de moderne bouwmaterialen gesteld worden :

• Eerst en vooral is cellenbeton perfect recycleerbaar binnen zijn eigen toepassing. Industrieël wordt reeds gewerkt met gesorteerd bouwafval van de werf. Het afval wordt vermalen en opnieuw in het productiecircuit gebracht.
• Door het lage volumegewicht en de verminderde diktes sluit het product feilloos aan bij de trend van duurzame ontwikkeling. Een minder verbruik van grondstoffen en energie tijdens de productie dragen sterk bij tot de instandhouding van de natuurlijke rijkdommen en tot de verlaging van het broeikaseffect.
• Thermisch comfort, het geluidscomfort en de brandweerstand van cellenbeton zijn de algemeen erkende sterke punten van cellenbeton. De isolatiewaarden die verkregen worden, sluiten aan bij de wensen voor hoger energetisch rendement van bewoonde en gebruikte lokalen en dit zowel naar koeling als naar verwarming. De natuurlijke eigenschap van cellenbeton om zeer goed te weerstaan aan brand, geeft een antwoord op de verstrengende eisen met betrekking tot veiligheid van bewoners en gebruikers van openbare gebouwen.

Als besluit kunnen we stellen dat cellenbeton een materiaal is wiens sterke punten zowel in de woningbouw als in de industrie- en utiliteitsbouw erkend worden.

Of hoe een kalkgebaseerd product een antwoord biedt op de huidige en toekomstige bekommernissen van de bouwsector.

 

Jos Cox
www.xella.be